Dysleksja i nie tylko…
Czym jest dysleksja?
„Dysleksja rozwojowa to trudności w uczeniu się czytania i pisania, a także trudności w przetwarzaniu językowym w mowie i piśmie” (…)
„…jest spowodowana zaburzeniami przyswajania i funkcjonowania języka, a w szczególności przetwarzania informacji bazujących na języku”.
(za G. Krasowicz-Kupis „Diagnoza dysleksji rozwojowej”, w: „Dysleksja rozwojowa – fakt i tajemnica w diagnostyce psychologiczno-pedagogicznej” pod redakcją naukową s. Marii Bogumiły Pecyna, WSZIA, Opole, 2011)
Specyficzne trudności w uczeniu się czytania i pisania
Termin „dysleksja rozwojowa” pojawił się na trwałe w piśmiennictwie polskim dzięki charakterystyce Marty Bogdanowicz. Na dysleksję rozwojową składa się triada:
- Dysleksja (trudności w czytaniu)
- Dysortografii (trudności w poprawnej pisowni)
- Dysgrafia (zaburzenia graficznego aspektu pisma ręcznego).
Diagnoza dysleksji w Poradni S.O.S.
W naszej Poradni podchodzimy do diagnozy kompleksowo. Odbywa się ona w trakcie dwóch lub trzech spotkań diagnostycznych.
I. Spotkanie pierwsze
- Wywiad z rodzicem mający na celu, m.in.: zebranie wiedzy na temat dotychczasowego rozwoju ucznia (m.in. charakterystyka trudności), ocena za pomocą kwestionariuszy temperamentu dziecka, deficytów w zakresie nadruchliwości, procesów uwagi, itp.
- Analiza załączonej do wniosku o badanie dokumentacji: opinii ze szkoły, wyników przeprowadzonych wcześniej badań – psychologicznych, pedagogicznych, logopedycznych, integracji sensorycznej, dokumentacji medycznej.
II. Spotkanie drugie
- Diagnoza możliwości intelektualnych ucznia wybranymi testami psychologicznymi.
- Diagnoza specyfiki trudności w czytaniu i pisaniu za pomocą baterii testów do diagnozy dysleksji (w tym umiejętności fonologicznych, uwagi i pamięci, zdolności przetwarzania informacji, umiejętności czytania ze zrozumieniem, jakości i tempa pisania, itp.)
Jak rozpoznać dysleksję u dziecka?
Proces diagnozy dysleksji nie jest łatwy, ponieważ sam obraz zaburzenia zmienia się wraz z wiekiem osoby, której dotyczy. A specjaliści mają rozbieżne poglądy na temat przyczyn.
Wielu badaczy i autorów prac na temat dysleksji zgadza się, że zaburzenie to nie jest zjawiskiem jednolitym i możemy wyróżnić różne jej podtypy i rodzaje. Możemy również umiejscawiać je na kontinuum od łagodnej dysleksji do nasilonej, głębokiej dysleksji.
WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) w Podręczniku Diagnozy Klinicznej ICD-10 zaproponowała termin „specyficznych zaburzeń czytania” oraz nadała mu numer F81.0.
Zgodnie z opisem klinicznym i wskazówkami diagnostycznymi zamieszczonymi w w/w klasyfikacji główną cechą tego zaburzenia jest specyficzne i znaczące upośledzenie umiejętności czytania.
1. Zaburzenie to może dotyczyć:
- zdolności rozpoznawania czytanych słów,
- zdolności rozumienia czytanego tekstu,
- umiejętności głośnego czytania,
- wykonywania zadań wymagających czytania.
2. Trudnościom tym mogą towarzyszyć problemy w opanowaniu poprawnej pisowni.
3. Zaburzenie te nie wynikają bezpośrednio z deficytu wzroku, ostrości słuchu, czy zaburzeń neurologicznych.
4. W wywiadzie rozwojowym pojawiają się informację na temat zaburzeń rozwoju mowy i języka.
5. Poziom umiejętności językowych dziecka jest znacząco niższy od oczekiwanego poziomu przy uwzględnieniu wieku, inteligencji ogólnej, zaawansowania w nauce.
6. Pojawiają się błędy głośnego czytania, takie jak:
- opuszczanie, zastępowanie jednych wyrazów innymi, zniekształcenia lub dodawanie części wyrazów albo części wyrazów;
- wolne tempo czytania;
- „falstarty”, długie wahania, gubienie miejsca w tekście, nieodpowiednie frazy;
- przestawianie słów w zdaniach i liter w słowach.
7. Mogą pojawić się również trudności w rozumieniu czytanego tekstu, takie jak:
- niezdolność do przypominania sobie przeczytanych faktów;
- niezdolność do wyciągania wniosków lub przesłanek z przeczytanego materiału;
- posługiwanie się ogólną wiedzą niż informacjami z przeczytanego tekstu, w celu udzielenia odpowiedzi na pytania dotyczące przeczytanego opowiadania.
8. Zdarza się, że w późniejszym dzieciństwie i życiu dorosłym zaburzenia pisania mogą być głębsze niż deficyty czytania.
9. IQ ucznia nie może być poniżej 70.
Masz pytania? Chętnie na nie odpowiemy
Zaproponujemy też cele i rodzaj terapii, która może być skuteczna dla Twojego dziecka.