Integracja sensoryczna
Co to jest integracja sensoryczna?
Integracja sensoryczna to proces neurologiczny organizujący wrażenia płynące z ciała i środowiska w taki sposób, by mogły być użyte do celowego działania. W procesie tym mózg informacje otrzymane ze wszystkich zmysłów (słuchu, wzroku, dotyku, węchu, smaku, równowagi i czucia głębokiego) segreguje, rozpoznaje, interpretuje, łączy ze sobą i wcześniejszymi doświadczeniami odpowiadając na bodziec i sytuację w jakiej się znajdujemy. Gdy wrażenia zmysłowe są prawidłowo odbierane i przetwarzane to mózg może użyć ich do planowania ruchu, napięcia mięśniowego, postawy ciała, emocji, uczenia się i wielu innych procesów.
Nieprawidłowa integracja sensoryczna przejawia się dysfunkcjami, czyli zaburzeniami. Pojawiają się one, gdy układ nerwowy niewłaściwie organizuje bodźce zmysłowe. Nie ma to związku z uszkodzeniem narządów zmysłów, np. z niedosłuchem czy krótkowzrocznością.
Twórczyni tej metody dr J. Ayres zauważyła, że dysfunkcje integracji sensorycznej miały wpływ na:
- nadpobudliwość, trudności w skupieniu uwagi,
- unikanie aktywności ruchowych (gier i zabaw sportowych),
- zmienne nastroje, impulsywność,
- opóźniony rozwój mowy,
- niezgrabność ruchową, potykanie się, przewracanie,
- szybkie męczenie się, trudności z utrzymaniem równowagi,
- trudności z zadaniami takimi, jak ubieranie się, rysowanie, jazda na rowerze (zaburzenia praksji – planowania ruchowego),
- problemy w kontaktach z rówieśnikami,
- kłopoty w opanowaniu czytania, pisania.
Kiedy wykonać diagnozę integracji sensorycznej?
Jeżeli macie wrażenie, że Wasze dziecko na przykład:
- nie lubi być brane na ręce i przytulane,
- unika kontaktu wzrokowego,
- nie odwzajemnia Waszego uśmiechu,
- często płacze i jest niespokojne bez wyraźnej przyczyny,
- nie interesuje się zabawkami lub nie bawi się nimi tak jak inne dzieci w tym samym wieku,
- ma osłabione lub wzmożone napięcie mięśniowe i jego rozwój ruchowy przebiega wolniej niż u rówieśników,
- ma kłopoty z mówieniem,
- lub zachowuje się w sposób wzbudzający niepokój.
Możecie skonsultować swoje wątpliwości z terapeutą Integracji Sensorycznej.
Sygnały niepokojące w rozwoju dziecka mogą pojawić się wcześnie lub być dostrzegane dopiero, gdy dziecko zacznie naukę szkolną. Upewnij się, czy Twoje dziecko rozwija się o czasie.
Zajęcia Integracji Sensorycznej mogą odbywać się bezpłatnie. Jeśli dziecko nie jest objęte nauką szkolną może być uczestnikiem bezpłatnego programu Wczesnego Wspomagania Rozwoju.
Program Wczesnego Wspomagania Rozwoju
Skierowany jest do dzieci u których wykryto niepełnosprawność, a nie podjęły jeszcze nauki w szkole. Program jest realizowany BEZPŁATNIE.
Co powinno niepokoić w rozwoju dziecka?
Niemowlę
- ma trudności ze ssaniem,
- ma trudności ze spaniem,
- jest niespokojne, płaczliwe lub zbyt spokojne, zbyt senne,
- nie utrzymuje i nie kontroluje ruchów głowy,
- nie wyciąga rąk do zabawki,
- po upływie pierwszego miesiąca ma stale zaciśnięte piąstki,
- jest zbyt sztywne lub zbyt wiotkie,
- drży,
- częściej ma zwróconą głowę w jedną stronę,
- leżąc na plecach jest wygięte,
- nie lubi leżeć na brzuchu,
- nie siada, nie chodzi w przewidywanym normami czasie,
- ma opóźnienie rozwoju mowy, które może objawiać się brakiem gaworzenia lub
- w późniejszym etapie trudnościami z wypowiadaniem słów,
- ma trudności z gryzieniem, żuciem, połykaniem
Dziecko 2-3 lata
- ma trudności z rozumieniem poleceń,
- nie reaguje na dźwięki i wołanie go po imieniu,
- trudności z nawiązaniem kontaktu wzrokowego z drugą osobą lub utrzymaniem wzroku na zabawce,
- nieumiejętność zabawy, tak jak inne dzieci w jego wieku,
- ma stale otwarte usta i nadmiernie ślini się,
- lubi silny dotyk lub unika go,
- boi się dźwięków,
- jest niespokojne podczas obcinania włosów, paznokci, mycia twarzy, zębów.
Dziecko przedszkolne
- ma trudności z ubieraniem, rozbieraniem się,
- zachowuje się agresywnie bez wyraźnej przyczyny,
- mówi nieprawidłowo,
- nie może nauczyć się jeździć na rowerze,
- potyka się, upuszcza przedmioty, niszczy zabawki,
- nie chce bawić się na placu zabaw lub przebywa tylko w piaskownicy,
- ma trudności z koncentracją uwagi, łatwo się rozprasza,
- niechętnie rysuje, maluje, wycina,
- unika zabaw z rówieśnikami,
- ma trudności z zabawą z piłką.
Dziecko szkolne
- nie potrafi siedzieć w jednym miejscu,
- trudno mu się skupić na odrabianiu lekcji, rozprasza go każdy hałas,
- pisze nieczytelnie, popełnia błędy w czytaniu i pisaniu,
- naraża się na konflikty z rówieśnikami,
- woli towarzystwo dorosłych,
- ma trudności z jazdą na rowerze,
- domaga się chodzenia w jednym rodzaju ubrania.
Terapia integracji sensorycznej
Jak wygląda i przebiega?
Systematyczne zajęcia metodą Integracji Sensorycznej usprawniają i przyśpieszają rozwój dziecka w różnych sferach. Kompleksowa terapia zazwyczaj odbywa się raz lub dwa razy w tygodniu. Zajęcia trwają 45 minut. Podczas terapii oddziałuje się na ośrodkowy układ nerwowy dziecka. Mimo, iż zajęcia mogą dla obserwatora przypominać aktywności na placu zabaw to należy pamiętać, że stosowane ćwiczenia zawsze są dobierane do aktualnych możliwości psychoruchowych dziecka. Sesje terapeutyczne odbywają się do czasu uzyskania poprawy widocznej nie tylko w gabinecie, ale też w domu, przedszkolu i szkole. W zależności od potrzeb każdego dziecka zajmuje to od 6 miesięcy do 2 lat.
Jak pracujemy?
W trakcie zajęć dbamy o całościowy rozwój dziecka. Wykorzystujemy wielospecjalistyczną wiedzę i metody. Oprócz ćwiczeń Integracji Sensorycznej wykonujemy jednocześnie treningi słuchowe, pomagamy w rozwoju mowy i kontaktów społecznych, uczymy techniki czytania i rozwijamy sprawność dłoni.
W terapii Integracji Sensorycznej wykorzystuje się przedmioty codziennego użytku, naturalne substancje, takie jak piasek, woda, ziarna, mąka, kisiel, ale też specjalne huśtawki, platformy, hamaki, belki, równoważnie, trampoliny, pochylenie, beczki, deskorolki i inne.
Najbardziej istotne jest jednak to, że zależy nam na rozwoju dziecka we wszystkich sferach, włącznie z podniesieniem jego samooceny i poczucia bezpieczeństwa. Bazujemy na wzmocnieniach pozytywnych, pozwalamy dziecku odnieść sukces, a porażkę przekuć na nowe doświadczenie w bezpiecznym otoczeniu i atmosferze.